Category: روانکار

روانکار چیست؟

روانکار بر خلاف تصور عمومی تنها یک ماده سیال که میتواند حرکت کند نیست، ما از حالتهای مختلف مواد جامدات، مایعات، گازها و مواد 2 فازی میتوانیم به عنوان روانکار در کاربردهای مختلف بنا به نیاز استفاده نماییم. ابتدایی ترین وظیفه و نقش اصلی یک روانکار کاهش اصطکاک بین قطعات متحرک یا حتی ثابت است. روان کننده های نفت و گاز رایج ترین گزینه ها هستند، اما شما باید روان کننده ای را انتخاب کنید که مناسب کار مورد نظرتان باشد.

روانکارهای صنعتی نقش بسزایی در صنایع مختلف از خودروسازی تا تولید دارند. به عنوان مثال، می توانید از آنها در ماشین آلات به عنوان روغن کمپرسور، روغن موتور، روغن پیستون و روغن دنده استفاده کنید. روانکارها در کاربردهای ترمز، هیدرولیک و گیربکس نیز مفید هستند. با این حال، انواع مختلفی از روان کننده ها وجود دارد و خرید روانکار یا خرید و فروش روغن صنعتی به نوع کاربرد بستگی دارد.

روان کننده ها در صنعت نفت چه کاربردهایی دارند؟ در اینجا کاربردهای انواع روان کننده ها آورده شده است.

کاربردهای روانکار (روان‌کننده ها)

یک روان کننده کاربردهای زیادی در صنایع مختلف دارد: برخی دیگر از کاربردهای روانکار میتوان به شرح زیر بر شمرد:

• به عنوان عامل ضد آلودگی: برخی از ماشین ها ممکن است آلاینده هایی را در حرکت تولید کنند، به ویژه در خودرو. در این صورت، یک روان کننده ضایعات را حذف کرده و آنها را برای حذف به فیلتر منتقل می کند.
• به عنوان عامل جلوگیری از زنگ زدگی و خوردگی: قطعات فولادی یا آهنی که در معرض اکسیژن و رطوبت قرار دارند می توانند دچار خوردگی شوند. متاسفانه، تعویض قطعات ماشین آلات خورده شده می تواند برای اکثر شرکت های تولیدی گران تمام شود. بنابراین میتوان دید استفاده از روانکار در این شرایط اجتناب ناپذیر بوده و به عنوان یک گزینه بسیار ایده آل مطرح میگردد.
• عامل ضد سایش: هنگامی که اجزای ماشین آلات به طور مکرر روی یکدیگر میلغزند و یا حرکت مینمایند ایجاد ساییدگی مینمایند، ممکن است به دلیل اصطکاک سطحی فرسوده شوند. برای جلوگیری از آسیب، می توانید قطعات را روغن کاری کنید. در نتیجه، طول عمر دستگاه شما افزایش می یابد.

انواع روان کننده ها

روان کننده های مختلفی برای کاربردهای مختلف از جمله گریس، جامد و مایع وجود دارد. انواع روانکارها را به طور مفصل در زیر می بینید:

گریس

گریس صنعتی از یک روان کننده مایع مخلوط با یک عامل غلیظ کننده (غالبا صابون) همراه با مواد افزودنی برای افزایش ویژگی‌هایی چون چسبندگی و مقاومت در برابر خوردگی تشکیل شده است . این گریس معمولاً در دمای نقطه ریزش بین 200 تا 500 درجه فارنهایت به مایع تبدیل می شود، اگرچه این دما، بسته به عامل غلیظ کننده استفاده شده می تواند بیشتر باشد. به عنوان مثال، گریس های غلیظ شده با کلسیم نقطه ریزش کمتری هستند، در حالی که گریس هایی که دارای خاک رس هستند در دماهای بالاتر جامد می مانند.

یکی از مزایای کلیدی گریس صنعتی، توانایی آن در روانکاری سطوح سخت یا بسته است. بر خلاف روغن، درجه قوام گریس مستقیماً ویسکوزیته آن را نشان نمی دهد. در عوض، درجه بندی توسط ویسکوزیته روان کننده پایه تعیین می شود. در نتیجه، گریس های مختلف می توانند رتبه بندی NLGI یکسانی داشته باشند، اما ویژگی های عملکردی متفاوتی از خود نشان می دهند. تولید کنندگان معمولاً مشخصات دقیقی برای محصولات خود ارائه می دهند.

گریس صنعتی را می توان با افزودنی های فشار پذیر (EP) تقویت کرد تا در برابر آسیب ناشی از بارهای سنگین، بارهای ضربه ای، شروع و توقف مکرر و بارهای ساکن باعث محافظت بیشتر ماشین آلات و قطعات شود. با این حال، افزودنی های EP باید با احتیاط مورد استفاده قرار گیرند، زیرا ممکن است سایش سطوح بلبرینگ را افزایش دهند، به ویژه در شرایط دمایی شدید.

انواع گریس صنعتی

انواع گریس صنعتی مورد استفاده در صنایع عبارتند از:

• گریس خاک رس بنتونیت اصلاح شده: در محیط هایی که در معرض دمای بالا هستند، استفاده می شود. این یک گریس نرم با حداکثر دمایی تا 325 درجه سانتیگراد است. این گریسها نقطه ریزش نداشته و مقاومت مناسبی در برابر آب دارد. این ماده عمدتاً در کوره ها به دلیل توانایی ایجاد آب بند استفاده می شود که می تواند با آب بند در دماهای بالا مورد استفاده قرار گیرد.
• کمپلکس آلومینیوم: در محیط هایی که در معرض دمای بالا هستند استفاده می شود. حداکثر دمای آن در محدوده دمایی تا 280 درجه سانتیگراد است. همچنین نقطه ریزش آنها در محدوده 300  درجه سانتیگراد بوده و در صنایع سیمان بیشترین استفاده را دارند.
• گریس لیتیوم 12 هیدروکسی استئارات: این نوع گریس دارای بافت صاف، مقاومت در برابر آب، محدوده دمایی حداکثر 250 تا 325 درجه فارنهایت و نقطه ریزش 180 درجه سانتیگراد است. از ویژگی های مهم این گریس قابلیت پمپاژ خوب آن است.
• کمپلکس لیتیوم: مقاومت خوب در برابر آب، بافت صاف، برای حداکثر دما در محدوده تا 250 درجه سانتیگراد مناسب میباشد. این گریسها نقطه ریزشی بیش از 250 درجه سانتیگراد داشته و از پر کاربرد ترین انواع گریس صنعتی میباشند. 
• گریس سدیم: این نوع گریس عمدتاً در یاتاقان های چرخ که حرکتی آرام و در محیطهای پر گرد و خاک باشند استفاده می شود. دارای بافت الیافی، مقاومت ضعیف در برابر آب، حداکثر دمای کاری مناسب کمتر از 100 درجه سانتیگراد و نقطه ریزش بالاتر از 100 درجه سانتیگراد دارند، با این حال، خاصیت پیشگیری از زنگ زدگی دارد و ارزان است.
• گریس کلسیم 12 هیدروکسی استئارات: دارای مقاومت خوب در برابر آب، بافت صاف با حداکثر دمای 70 درجه سانتیگراد و نقطه ریزش حدود 100 درجه سانتیگراد است.
• گریس پلی اوره: این گریس بافت صاف و مقاومت خوب در برابر آب دارد، حداکثر دما در محدوده 200 تا 250 درجه سانتیگراد و نقطه ریزش 270 درجه فارنهایت است. گریس پلی اوره یکی از بهترین انواع گریس در یاتاقان های سرعتهای بالا در ماشین آلات صنعتی است.

سیالات روان کننده (روانکار) مایع

روان کننده ها عمدتاً از سیالات مصنوعی و نفتی به دست می آیند. روغن‌های نفتی به دلیل در دسترس بودن گسترده‌تر مقرون به صرفه‌تر هستند، در حالی که روغن‌های مصنوعی، اگرچه گران‌تر هستند، اغلب عملکرد برتری دارند که می‌تواند هزینه بالاتر کاربردهای خاص توجیه کند. یکی از ویژگی های کلیدی روان کننده های مایع ویسکوزیته آنهاست که در دو نوع اصلی وجود دارد: ویسکوزیته دینامیکی و مطلق. توجه به این نکته مهم است که ویسکوزیته می تواند تحت تأثیر عواملی مانند دما و فشار بالا باشد.

نقطه ریزش پایین ترین دمایی است که در آن یک روان کننده به اندازه کافی سیال باقی می ماند تا جریان یابد. این ویژگی به ویژه برای کاربردهایی مانند روان کننده های موتورهایی که در شرایط سرد شروع به کار می کنند بسیار مهم است. برای کاهش نقطه ریزش، می‌توان مواد ضد نقطه ریزش را اضافه کرد. 

در روان کننده ها به طور ویژه برای جلوگیری از سایش فلز به فلز در چرخ دنده از افزودنی های فشار پذیر (EP) ها استفاده میشود. با این حال، تحت فشار بسیار بالا، این روان کننده ها افزایش ویسکوزیته را تجربه می کنند. بنابراین، ماشین‌هایی که تحت بارهای زیاد قرار می‌گیرند، اغلب توصیه می‌شود از سیال‌هایی با ویسکوزیته بیشتر استفاده کنند، که ممکن است برای کاربردهایی با فشار پایین‌تر و سرعت بالاتر ایده‌آل نباشد.

روان کننده های جامد

روان کننده های جامد که به عنوان روان کننده های فیلم خشک نیز شناخته می شوند، شامل موادی مانند گرافیت طبیعی، ترکیبات مصنوعی و دی سولفید مولیبدن هستند که اغلب به صورت اسپری ها ترکیبی یا مستقیماً روی سطوح کشویی پاشیده می شوند. آنها به ویژه در سناریوهایی که روان کننده های مایع به دلیل فشار یا دماهای شدید نامناسب هستند فایده دارند. به عنوان مثال، دی سولفید مولیبدن برای محیط‌های با خلاء بالا ایده‌آل است، برخلاف گرافیت که برای عملکرد مؤثر در شرایط مشابه به بخار آب نیاز دارد. دی سولفید مولیبدن و گرافیت هر دو دارای ضریب اصطکاک پایینی هستند که دلیل آن ساختار مولکولی لایه ای است که منجر به پیوند بین صفحه ای نسبتاً ضعیف می شود.

روغن پایه چیست؟

هنگام صحبت در مورد اصول روانکارها، روغن های پایه نقطه شروعی بسیار منطقی هستند. این روغن ها با احتساب 70 تا 95 درصد از ترکیب روان کننده ها، جزء اصلی آنها محسوب می شوند.

روغن های پایه بصورت سنتی از نفت خام تصفیه و تولید می شوند. به طور کلی حدود 2 درصد از کل نفت خام تولید شده در جهان برای ساخت روانکارها استفاده می شود. با این حال، برای رسیدن از نفت خام به روغن های پایه، چند مرحله وجود دارد.

برای شروع، نفت خام از دو فرآیند تقطیر عبور می کند: تقطیر جوی و تقطیر خلاء. پس از تقطیر دوم، روغن‌های پایه مورد تجزیه و تحلیل کامل قرار می‌گیرند تا مطمئن شوند که ویژگی‌های مهم شان در حد ایده آل هستند. ویسکوزیته، فراریت و پایداری اکسیداسیون چند نمونه از ویژگی های کلیدی روغن پایه هستند. در نهایت ما روغن پایه ای داریم که برای فرآیند ترکیب با مواد افزودنی آماده هستند.  

روغن های پایه را می توان با توجه به کاربرد به 2 گروه اصلی تقسیم کرد:

• روغن های پایه معدنی، روغن های پایه ای هستند که از تصفیه و سپس از طریق هیدروکراکینگ نفت خام تصفیه شده اند.
• روغن‌های پایه سنتزی یا مصنوعی، روغن‌هایی هستند که از ترکیب و فورموله کردن مواد شیمیایی خالص توسط فرآیندهای مصنوعی یا شیمیایی تولید می‌شوند.
• روغن‌های پایه معدنی هیدروکراکینگ به معنای شکستن مولکول‌های سنگین و گوگرد بالا به مولکول‌های با کیفیت بهتر و کم گوگرد تحت دما و فشار بالا است.

 البته به این دو دسته می توان روغن‌های نیمه‌سنتزی (ترکیبی از روغن‌های معدنی و سنتزی) را نیز اضافه کرد.

روغن‌های پایه مصنوعی توسط فرآیندهای شیمیایی خاصی تولید می‌شوند که به لطف ساختار مولکولی و خلوص ثابت، عملکرد بهتری دارند. به دلیل اندازه و شکل ثابت مولکول ها و چسبندگی بین آنها، اصطکاک کمتری بین سطوح فلزی وجود خواهد داشت و در مجموع عملکرد بهتری خواهد داشت.

عملکرد روغن های پایه بر روی موتور متفاوت هستند. افزودن مواد افزودنی این اثرات را افزایش می دهد و ویژگی های مفید دیگری را به روان کننده اضافه می کند. مقدار مواد افزودنی از بر اساس کاربری و شرایط استفاده متفاوت است:

با این حال، قبل از افزودن هر گونه افزودنی، تجزیه و تحلیل کاملی از تمام خصوصیات روغن پایه انجام می شود. چند ویژگی مهم عبارتند از:

• نقطه ریزش
• ویسکوزیته
• فراریت
• اکسید شدن
• قدرت حل کنندگی
• مزایای روغن های پایه مصنوعی:
• بهبود مصرف سوخت و توان خروجی
• در برابر نوسانات دما و فرآیندهای اکسیداسیون مقاوم تر است
• سطوح موتور تمیزتر می ماند 
• کنترل سایش بهتری دارد

روغن های پایه در کدام صنایع به کار می روند؟

روغن‌های پایه به عنوان پایه‌ای برای تولید روغن‌های موتور، روغن‌های صنعتی و روغن‌های دریایی و هوایی استفاده می‌شوند. این روغن‌ها به کاهش اصطکاک و سایش در ماشین‌آلات کمک کرده و عمر مفید آن‌ها را افزایش می‌دهند.

صنعت خودروسازی

در تولید روغن‌های موتور و سیستم‌های انتقال قدرت، روغن‌های پایه نقش حیاتی دارند. این روغن‌ها به حفظ عملکرد بهینه موتور و کاهش مصرف سوخت کمک می‌کنند. 

صنعت پتروشیمی

روغن‌های پایه پس از تبدیل به محصول نهایی در ماشین آلات تولید پلاستیک‌ها و مواد شیمیایی دیگر استفاده می‌شوند و به فرآیندهای تولید کمک می‌کنند.

محصولات آرایشی و بهداشتی

برخی از مشتقات جانبی تولید روغن‌های پایه در تولید کرم‌ها، لوسیون‌ها و سایر محصولات آرایشی به کار می‌روند و به عنوان مرطوب‌کننده و نرم‌کننده عمل می‌کنند

صنعت داروسازی

در تولید داروها و مکمل‌های غذایی، روغن‌های پایه به عنوان حامل مواد فعال عمل می‌کنند و به جذب بهتر این مواد در بدن کمک می‌کنند.

روغن‌های پایه توسط انجمن نفت آمریکا (API) به 5 گروه‌ دسته‌بندی می‌شوند. روغن‌های گروه ۱ تا ۳ روغن‌های معدنی هستند که از نفت خام پارافینی به دست می‌آیند، در حالی که گروه ۴ شامل پلی‌آلفا اولفین‌های مصنوعی (PAOs) است. گروه ۵ یک دسته شامل انواع مختلف شیمیایی و سنتزی با خاصیت روان کنندگی است.

روغن‌های روانکاری

روغن‌های روانکاری عمدتاً از دو جزء تشکیل شده‌اند: روغن پایه و افزودنی‌ها. روغن پایه ۸۰ تا ۱۰۰ درصد فرمولاسیون را تشکیل می‌دهد که بسته به نوع روغن متفاوت است (مثلاً روغن موتور دارای درصد کمتری است، در حالی که روغن کمپرسور یا ترانسفورماتور بیشتر از روغن پایه تشکیل شده است). اصطلاح "روغن پایه" به محصول نهایی اشاره دارد و "پایه روغن" به موادی اشاره دارد که روغن پایه را تشکیل می‌دهند.

روغن‌های معدنی می‌توانند در طیف وسیعی از محصولات با ویسکوزیته‌های مختلف فرموله شوند و استفاده از اصلاح‌کننده‌های ویسکوزیته می‌تواند به دستیابی به ویژگی‌های مطلوب در روغن‌های موتوری کمک کند. به عنوان مثال، برای ایجاد روغن موتور ۱۰W-۳۰، ممکن است چندین روغن پایه از گروه‌های مختلف ترکیب شوند، زیرا هیچ "روغن پایه ۱۰W-۳۰" واحدی وجود ندارد.

ملاحظات مربوط به ویسکوزیته نشان می‌دهد که با افزایش پالایش و تصفیه، معمولاً ویسکوزیته کاهش می‌یابد. بنابراین، روغن‌های کمتر تصفیه‌شده (گروه ۱) می‌توانند ویسکوزیته‌های بالاتری را پوشش داده، در حالی که روغن‌های بیشتر تصفیه‌شده (گروه ۳) دارای محدوده ویسکوزیته کمتری هستند. برای ایجاد لایه های روان‌کننده‌های ضخیم‌تر در کاربری های مختلف، ممکن است نیاز به افزودنی‌ها یا روغن‌های کمتر تصفیه‌شده با ویسکوزیته بالا باشد.روغن‌های روانکاری مصنوعی مانند PAOs انعطاف‌پذیری بیشتری در ویسکوزیته دلخواه ارائه می‌دهند، زیرا می‌توانند با مهندسی مولکول‌ها در فرآیند تولید خود، ویسکوزیته‌های پایین و بالایی را ایجاد کنند.

به طور کلی، فرمولاسیون روغن‌های روانکاری شامل انتخاب و ترکیب دقیق روغن‌های پایه و افزودنی‌ها برای برآورده کردن معیارهای عملکرد خاص در کاربردهای مختلف است.

صنعت غذایی

در برخی موارد، روغن‌های پایه تولید شده از منابع گیاهی و  حیوانی به عنوان حامل طعم‌دهنده‌ها و مواد افزودنی در صنایع غذایی استفاده می‌شوند و به بهبود طعم و کیفیت محصولات کمک می‌کنند.

قیمت روانکار صنعتی (روغن صنعتی)

زمان خرید روانکار صنعتی قیمت یکی از عوامل تعیین کننده استو با این حال بد نیست بدانید که قیمت روغن صنعتی بر اساس عواملی چون کیفیت، مواد افزودنی، کارایی، ویسکوزیته و … تعیین می شود. به علاوه با توجه به نوسانات قیمت نفت و انرژی و تاثیر بر فرآوردهایی مانند روغن پایه، اعلام یک قیمت مشخص که مدتها ثابت باشد عملا غیر ممکن است. در این میان آنچه اهمیت دارد این است که پتروبورس به عنوان یک تامین کننده دست اول، با قیمت های رقابتی برای فروش روانکار صنعتی (فروش روغن صنعتی) در خدمت متقاضیان است. به علاوه، ذکر این نکته حائز اهمیت است که کیفیت روغن روانکار تاثیر بسزایی در قیمت آن دارد. از این رو اگر به دنبال محصول مناسب هستید، نباید کیفیت را فدای هزینه و قیمت کنید. 

فروش و خرید روانکار و انواع روغن و روانکار صنعتی؛ چه نکاتی را مد نظر بگیریم؟

عوامل زیادی در انتخاب روغن و روانکار تاثیر دارند.این موارد عبارتند از:

• سازگاری با ماشین
• حساسیت به اصطکاک و سایش
• پایداری شیمیایی روغن هنگام استفاده
• طول عمر روغن 
• ویسکوزیته سینماتیکی در دماهای مختلف
• نقطه اشتعال و دمای احتراق
• میزان تلفات تبخیر و تخریب روغن

با توجه به گزینه های متنوعی که دارید، هنگام خرید روان کننده صنعتی یا در صورتی که به دنبال تامین روان کننده صادراتی هستید، باید این موارد را مد نظر داشته باشید و بعد اقدام به خرید روغن صنعتی کنید. پتروبورس هم در امر مشاوره و هم در امر تامین روان کننده های صادراتی و محصول مورد نظرتان در کنارتان است. برای هر گونه سوال با شماره 135 2345 0903 تماس حاصل فرمایید. پتروبورس با بهره مندی از تجارب و دانش فنی بالا، با تاکید بر کیفیت محصولات ارائه شده، و همینطور با هدف تامين نياز صاحبان صنايع تلاش می کند، هم در زمینه کیفیت و هم در زمینه قیمت در بازار خرید و فروش روانکار و فروش روغن صنعتی در بازار رقابتی ایفا کند.